SERY HOLENDERSKIE – RODZAJE. DOWIEDZ SIĘ, KTÓRE SĄ NAJLEPSZE!

Sery są ikoną Holandii, podobnie jak chodaki, wiatraki i tulipany. Ten kraj jest jednym z ich największych producentów na świecie. Dziś przedstawimy Ci najbardziej znane sery holenderskie, rodzaje ich dojrzewania i odpowiemy na pytanie, skąd wziął się ich fenomen. 

Co sprawia, że holenderskie sery są tak wyjątkowe?

Początki holenderskiego sera sięgają 400 roku naszej ery. Już w średniowieczu w wielu miastach istniały targi specjalizujące się w jego sprzedaży. O tym, że w tamtych czasach traktowano je niezwykle poważnie, świadczy istnienie specjalistycznych kontroli ich jakości. Sery stały się towarem eksportowym Holandii 500 lat temu i po dziś dzień zdobywają uznanie na całym świecie. Co świadczy o ich wyjątkowości? Niewątpliwie długa tradycja i receptury przekazywane z pokolenia na pokolenie. Ogromne znaczenie ma także mleko. Pochodzi od krów wypasanych na pastwiskach bogatych w karoten. Dzięki temu wszystkie rodzaje holenderskich serów mają żółtawe zabarwienie i niezwykłe walory smakowe.

Sery holenderskie – rodzaje i długość dojrzewania

Główny podział serów holenderskich bierze pod uwagę długość leżakowania. Młode są łagodne i miękkie. Starsze cechują się intensywnym smakiem. Są także znacznie twardsze i bardziej kruche. Wyróżnia się 4 rodzaje serów holenderskich: 

- jong belegen

Ten młody ser dojrzewa przez 10 tygodni. Jest miękki, ma jasny kolor i łagodny smak. Doskonale sprawdza się jako dodatek do tostów i pizzy. 

- belegen

To dojrzały ser, który leżakuje przez 6 miesięcy. Cechuje go nieco ostrzejszy smak.

- oud belegen

Stary, dojrzały ser, który leżakuje przez 8 - 9 miesięcy. Jest znacznie twardszy i intensywny. 

- oude kaas

Stary ser, który dojrzewa najdłużej, bo przynajmniej przez 14 miesięcy. Nieco przypomina parmezan. Charakteryzuje się intensywnym smakiem i kruchością. Jest też twardszy od pozostałych rodzajów sera. 

Oto najsłynniejsze holenderskie sery!

Holendrzy eksportują swoje sery od pół wieku. Istnieje 14 marek, 13 gatunków i 5 typów serów, a ponadto mnogość regionalnych wyrobów chłopskich. Obecnie w Holandii produkuje się około 700 000 000 kilogramów sera rocznie i eksportuje do 130 krajów świata. Poznaj najpopularniejsze sery holenderskie, rodzaje mleka z jakiego powstają i ich smaki! 

Ser gouda (Goudse kaas) 

Jest najbardziej znanym na świecie holenderskim serem. Rodzaje tego produktu znane są na całym świecie. Miasteczko Gouda zasłynęło z jego wytwarzania już kilka wieków temu. W dzisiejszych czasach produkuje się go w Holandii najwięcej.

Gouda to ser półtwardy o 48% zawartości tłuszczu. Powstaje w postaci spłaszczonych kręgów o masie od 12 do 15 kg. Pokryty jest ochronną warstwą czerwonego wosku. Dojrzewa do kilku tygodni i charakteryzuje się śmietankowym smakiem. Z wiekiem nabiera intensywności, twardnieje i wydziela wyrazisty zapach. Ciekawą odmianą są sery gouda z krowiego mleka z czarnymi truflami lub z dodatkiem orzechów. Miłośnikom ostrzejszych smaków przypadnie do gustu ser gouda z czerwonym lub zielonym pesto. 

Ser edamski (Edammer) 

To drugi najważniejszy ser w Holandii. Produkuje się go w okolicach miasta Edam na północy kraju, gdzie dojrzewa do kilku miesięcy. Jest półtwardy i elastyczny. Ma łagodny, lekko słonawy smak. W porównaniu do pozostałych holenderskich serów prawie nie wydziela zapachu. Zawiera w sobie 40% tłuszczu. Wraz z procesem starzenia się, nabiera intensywności, a jego struktura staje się twardsza. Rozpoznasz go po okrągłym kształcie i czerwonej, parafinowej powłoce.

Ser mazdamer (Maasdammer)

To półtwardy ser dojrzewający, produkowany z krowiego mleka. Ma lekko słodkawy, orzechowy posmak. Charakteryzuje się sprężystym miąższem i delikatną, żółtą skórką. Ma duże, charakterystyczne otwory, które powstają w wyniku działania bakterii w procesie dojrzewania tego sera. 

Ser Leidse kaas

Ten ser ma znacznie niższą zawartość tłuszczu niż gouda. Jest dość suchy i cechuje się słonawym, lekko pikantnym smakiem. Często dodaje się do niego nasiona kminku. Dojrzewa przez 6 miesięcy, a dalsze starzenie intensyfikuje smak dodawanych do niego ziół.

Chłopski ser (Boerenkaas) 

Ten wiejski ser ma mocny, charakterystyczny smak. Wytwarza się go ręcznie ze świeżego, niepasteryzowanego mleka. Połowa powinna pochodzić od własnego bydła, a pozostałą część można dokupić od innych gospodarstw. Dzięki temu ten produkt zyskuje miano rzemieślniczego.

Ser fryzyjski (Friese nagelkaas)

Powstaje z odtłuszczonego mleka. Nie ma intensywnego smaku, dlatego dodaje się do niego goździki i kminek, które go wzmacniają. Dzięki ziołowym dodatkom jest bardzo długo zdatny do spożycia. 

Ser z koziego mleka (Geitenkaas)

Ten świeży i miękki ser potrzebuje krótszego okresu dojrzewania niż wytwarzany z krowiego mleka. Jest blady i charakteryzuje się lekko pikantnym smakiem i kremową konsystencją. 

Niebieski ser (Blauwe kaas)

Niebieski ser nie jest tradycyjnym holenderskim wyrobem, niemniej znajdziesz znakomite goudy z niebieskimi żyłkami. Mają niezwykle bogaty, ale niezbyt słony smak. Wytwarza się je z mleka koziego lub krowiego. Charakteryzują się przyjemną, kremową konsystencją.

Sery ziołowe (Kruidenkaas)

Sery z tej kategorii są aromatyzowane ziołami i przyprawami. Znajdziesz wśród nich także goudę np. z dodatkiem lawendy. Często dodaje się do nich także pietruszkę, szczypiorek, chili lub kozieradkę. 

Sery sezonowe

Smak sera uzależniony jest od trawy, którą jedzą zwierzęta. Graskaas to rodzaj holenderskiego sera, który jest wytwarzany z mleka z pierwszych wiosennych udojów. Krowy wracają na pastwiska po zimie spędzonej w zagrodach. Tak powstaje młody, świeży ser o łagodnym smaku. Ma kremową konsystencję i naturalny żółty kolor. Jesienny ser to herfse kaas, a hooikaas to wyrób na bazie mleka krów przebywających w zimie w oborach. Biały i niedojrzały Meikaas produkowany jest w maju.

Niestety większość holenderskich gatunków serów nie jest sprzedawana poza granicami tego kraju, a wiele z nich powstaje poza Holandią. Jeśli chcesz spróbować niezwykłego smaku oryginalnego produktu, zapoznaj się z dostępnymi u nas serami Gouda Holland.